POSTA GAZETESI 4 Haziran 2003
Turkiye, Ermenistan kapisini acacak
Hakan CELIK
Turkiye , Ermenistan ile var olan sorunlar nedeniyle yillardir kapali tuttugu Kars Dogu Kapi ve Igdir’daki Alican sinir kapisini acmaya calisiyor. Ankara bu adimla hem Irak krizi nedeniyle iliskilerin donma noktasina geldigi ABD’ye jest yapmak hem de Ermeni diasporasinin sozde soykirim iddialari karsisinda onemli bir manevra alani kazanmak istiyor. Turk isadamlarindan buyuk destek goren girisimin hayata gecirilmesiyle milyonlarca dolarlik ek ticaret sayesinde Dogu Anadolu esnafinin da yuzu gulecek. Gectigimiz gunlerde ABD Kongresi tarafindan, Beyaz Saray’a gonderilen “gizli” bir raporda Turkiye’nin Washington ile bozulan iliskileri duzeltmek icin Ermenistan sinirini acmasinin iyi olacagi ifade edilmisti. Turkiye, uzun suredir boyle bir adim atarsak Azerbaycan’i kaybeder miyiz?” korkusunu yasiyordu. Baku, Turkiye’nin bu girisiminden sanildigi kadar buyuk rahatsizlik duymayacaginin sinyallerini gonderiyor. Azerbaycan’in İstanbul eski Baskonsolosu Abbas Abdulla, Baku’deki 523 Gazeteye Turkiye’nin Ermenistan sinirini acmasina karsi olmadiklarini soylemisti. Turkiye’nin sinir kapilarini acmasi halinde binlerce cesit Turk mali, resmi yollarla Ermenistan’a akacak ve bu ulke pazarinda Turk urunlerinin ezici bir agirligi olusacak. Turkiye ile Ermenistan arasinda aslinda su anda gayri resmi bir ticaret yurutuluyor. Turk isadamlari. Gurcu ve Iranlilar araciligyla bu ulkeye mal sokuyor. İki ulkenin isadamlari da Tiflis’te acilan burolar vasitasiyla alis veris yapiyor. Ancak ticaretin Gurcistan ve Iran ustunden gerceklesmesi iki tarafa da pahaliya mal oluyor. Bir TIR’in Gurcistan’dan Ermenistan’a gitme maliyeti 3 bin dolar. Oysa Kars-Erivan arasi sadece 50 kilometre. Turkiye’den Ermenistan’a yonelik ticaretin toplam hacmi 75 milyon dolar civarinda. Resmi ticaret baslarsa bu oran hemen iki katina firlayabilir. Turk Ermeni İs Gelistirme Konseyi Baskani Kaan Soyak yillardir ikili iliskilerin gelismesi icin ciddi caba harciyor. Bolgeye ilgi duyan diger isadamlari da Soyak’a destek olmali. Disisleri Bakani Abdullah Gul, gectigimiz gunlerde Turkiye’nin butun komsulariyla yakin iliskiler kurmaya kararli oldugunu ifade ederek, Erivan ile yeni bir donemin baslayacagi sinyalini vermisti. Ermenistan Disisleri de Turkiye ile onkosulsuz gorusmelere baslamaya hazir olduklarini aciklamisti. NATO toplantisi icin Madrid’de bulunan Dis İsleri Bakani Gul, Ermeni meslektasi Vartan Oskanyan ile kritik konulari bugun masaya yatiracak. Turkiye ve Ermenistan sinirda ticaret yoluyla olumlu bir atmosfer yaratabilirse bunun bir sonraki adiminda diplomatik iliskilerin yeniden kurulmasi gelir. Turkiye ayni sureci Suriye ile de izlemisti. Daglik Karabag’i Hala isgal altinda tutan ve tarihi olarak Dogu Anadolu’yu buyuk Ermenistan’in parcasi olarak goren Erivan da tipki Suriye gibi daha makul bir cizgiye cekilebilir. Gerginligin kimseye faydasi yok, ama dostluktan kazanacak cok seyimiz var.
News Source: POSTA GAZETESI HAZIRAN – JUNE 6 , 2003 |